In België kunnen ondernemers kiezen tussen een eenmanszaak en een meerpersoonsvennootschap als rechtsvorm voor hun bedrijf.

De verschillende rechtsvormen van vennootschappen in België

Een Belgische ondernemer die zijn bedrijf wil opstarten, moet een strategische keuze maken over zijn juridisch statuut. Een van de vragen die je jezelf moet stellen is: is het verstandiger om een eenpersoonsvennootschap of een meerpersoonsvennootschap op te richten? SeDomicilier onderzoekt samen met jou de voor- en nadelen van elk statuut.
Juridische formulieren
Leestijd: 11 minuten
Bijgewerkt op 26 maart 2025
Vestig je bedrijf in slechts een paar klikken
Kies mijn adres

Eenmanszaak: eenvoudig, flexibel ondernemerschap

In België komt de eenmanszaak overeen met het statuut van zelfstandige. De ondernemer wordt niet erkend als rechtspersoon. Het bijwerken van deze status vereist een volledige herziening.

Wat zijn de kenmerken van een eenmanszaak?

Iedereen kan een eenmanszaak oprichten zonder eigen vermogen.

Er moet aan bepaalde criteria worden voldaan:

  • meerderjarig en niet handelingsonbekwaam zijn;
  • niet te worden beroofd van zijn burgerrechten ;
  • de Belgische nationaliteit hebben of onderdaan zijn van een lidstaat van de Europese Economische Ruimte;

Bepaalde beroepen zijn onverenigbaar met zelfstandige commerciële activiteiten: ambtenaren, advocaten, gerechtsdeurwaarders, artsen, enz.

 

Wat zijn de voor- en nadelen van het statuut van zelfstandige?

Het statuut van zelfstandige wordt gekenmerkt door zijn eenvoud. De formaliteiten voor het opzetten van een bedrijf zijn eenvoudig en gratis. Ze kunnen elektronisch worden ingevuld. Er is geen aandelenkapitaal nodig om een bedrijf met dit statuut op te starten. De boekhoudkundige verplichtingen van een eenmanszaak zijn vereenvoudigd.

Een zelfstandige is onbeperkt aansprakelijk. Er is geen onderscheid tussen het privévermogen van de ondernemer en het vermogen dat wordt toegewezen aan de bedrijfsactiviteit. Hij is dus onbeperkt aansprakelijk voor zijn schulden. Deze situatie houdt risico's in voor de oprichter en zijn gezin.

Als je je bedrijf samen met andere partners wilt runnen, moet je een partnerschap opzetten. Het kiezen van de rechtsvorm die het meest geschikt is voor uw project vereist een zorgvuldige afweging.

Eenvoudig partnerschap

De eenvoudige maatschap is de oudste vennootschapsvorm naar Belgisch recht. SeDomicilier beantwoordt je vragen over deze rechtsvorm.

Wat zijn de kenmerken van een eenvoudig partnerschap?

Het eenvoudige partnerschap heeft weinig beperkende regels.

Er zijn twee partners nodig om het op te richten. Het heeft geen rechtspersoonlijkheid. Het is relatief eenvoudig op te richten. Als de partners het eens zijn, kan een eenvoudig partnerschap worden opgericht zonder dat er een advocaat aan te pas hoeft te komen.

Wat zijn de voor- en nadelen van een eenvoudig partnerschap?

Er is geen minimaal startkapitaal. De oprichtingskosten zijn laag. Je hoeft niet noodzakelijk een lening aan te gaan om je bedrijf op te starten. De winst van het bedrijf wordt vrij verdeeld tussen de partners.

Het grootste nadeel van een eenvoudig partnerschap is dat het geen rechtspersoonlijkheid heeft.

Het privévermogen van de partners is niet beschermd bij een faillissement van het bedrijf. Hun persoonlijke bezittingen kunnen in beslag worden genomen om de schulden van het bedrijf te betalen.

Naamloze vennootschap

De naamloze vennootschap (société anonyme) is een rechtsvorm die veel gebruikt wordt door grote bedrijven en is een kapitaalvennootschap. Het is voornamelijk gebaseerd op de inbreng van kapitaal door aandeelhouders.

Wat zijn de kenmerken van een naamloze vennootschap?

Voor een naamloze vennootschap (société anonyme) is bij de oprichting een minimumkapitaal van 61.500 euro vereist. Er zijn drie bestuursmodellen beschikbaar voor een naamloze vennootschap:

  • Eentonig bestuur : een société anonyme wordt bestuurd door een raad van bestuur.
  • Een enkele directeur: de enkele directeur kan een individu zijn en zal uitgebreide bevoegdheden hebben.
  • Duaal bestuur: het bestuur is toevertrouwd aan twee afzonderlijke organen: de Raad van Commissarissen en de Raad van Bestuur.

Wat zijn de voor- en nadelen van een naamloze vennootschap?

De oprichting van een naamloze vennootschap garandeert een onderscheid tussen het bedrijf en zijn aandeelhouders. De aansprakelijkheid van de aandeelhouders is beperkt tot hun bijdragen aan het bedrijf. De activa van een naamloze vennootschap zijn gescheiden van die van de aandeelhouders. Dit betekent dat als het bedrijf schulden maakt bij zijn schuldeisers, het persoonlijke vermogen van de aandeelhouders niet in beslag kan worden genomen.

Op basis van het enkelvoudige bestuursmodel kan een naamloze vennootschap worden bestuurd door één directeur, die al dan niet kan worden aangewezen in de statuten. Aandelen kunnen met of zonder stemrecht worden uitgegeven.

De vennootschap met beperkte aansprakelijkheid (SRL)

De SRL, of vennootschap met beperkte aansprakelijkheid, is een rechtsvorm die favoriet is bij kleine en middelgrote ondernemingen.

Wat is een SRL?

Sinds de wet van 23 maart 2019 heeft de vennootschap met beperkte aansprakelijkheid (SRL) de volgende vennootschapsvormen vervangen:

  • besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid (SPRL) ;
  • Besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid "Starter" (SPRL-S) ;
  • société coopérative à responsabilité limitée ou illimitée (SCRL of SCRI).

De SRL is ontworpen om ondernemers meer flexibiliteit te bieden.

Er is geen minimumkapitaal vereist om het op te richten. Het heeft zijn eigen rechtspersoonlijkheid.

Het kapitaal van een vennootschap met beperkte aansprakelijkheid is verdeeld in aandelen: de aandeelhouders bezitten samen 100% van de aandelen. Bijgevolg is de aansprakelijkheid van de aandeelhouders beperkt tot het bedrag van hun inbreng in het bedrijf.

Wat zijn de voor- en nadelen van een vennootschap met beperkte aansprakelijkheid?

De vennootschap met beperkte aansprakelijkheid heeft een aantal voordelen voor ondernemers:

  • het bedrijf alleen of met meerdere partners oprichten;
  • De aansprakelijkheid van partners is beperkt tot het bedrag van hun bijdragen;
  • geen minimumkapitaal vereist;
  • de winst van de SRL is onderworpen aan vennootschapsbelasting.

Dividenden betaald aan aandeelhouders kunnen fiscaal voordelig zijn.

Om een duidelijk beeld te krijgen van de voor- en nadelen van een SRL, is het belangrijk om ook een aantal minder gunstige aspecten in overweging te nemen.

De nadelen van de CV kunnen in twee punten worden samengevat:

De coöperatieve vennootschap (SC)

De coöperatieve vennootschap is een rechtsvorm die aandeelhouders samenbrengt die een gemeenschappelijk doel nastreven.

Wat zijn de kenmerken van een coöperatieve vereniging?

Een coöperatieve vennootschap heeft een eigen rechtspersoonlijkheid. De werking van de SC is gebaseerd op de volgende pijlers:

  • hebben minstens 3 oprichters;
  • er is geen minimumkapitaal vereist;
  • Partners kunnen het SC vrij betreden en verlaten;
  • oprichting bij notariële akte.

Wat zijn de voor- en nadelen van een coöperatieve vereniging?

De SC maakt het mogelijk om aandelen vrij over te dragen tussen partners. De vennoten zijn aansprakelijk ten belope van hun inbreng. Als de SC failliet gaat, zijn de vennoten beperkt aansprakelijk.

De administratieve formaliteiten voor het oprichten van een coöperatieve vennootschap kunnen echter omslachtig zijn. Er moet een notaris worden ingeschakeld om de oprichtingsakte op te stellen. Het belangrijkste doel van een coöperatieve vennootschap is te voldoen aan de behoeften van de aandeelhouders.

 

Vennootschap onder firma (SNC)

De vennootschap onder firma is een partnerschap van rechtspersonen of individuen met rechtspersoonlijkheid. Er zijn weinig wettelijke formaliteiten voor nodig.

Wat zijn de kenmerken van een vennootschap onder firma?

Vennootschappen onder firma hebben een aantal kenmerken:

  • Er is geen minimaal aandelenkapitaal vereist;
  • de vennoten zijn hoofdelijk aansprakelijk voor de verplichtingen van het bedrijf;
  • Een SNC wordt automatisch ontbonden als een van de partners overlijdt;
  • SNC-aandelen zijn overdraagbaar onder bepaalde zeer strikte voorwaarden.

Voor jouw bedrijfsproject is de SNC een inflexibel maar sterk gereguleerd type bedrijf.

Wat zijn de voor- en nadelen van CNS?

De SNC biedt eenvoudige administratieve formaliteiten. Je hoeft geen oprichtingsakte in te dienen bij een notaris. Er is geen minimum startkapitaal. De aandelen zijn niet overdraagbaar, waardoor je controle hebt over de aanwezigheid van aandeelhouders in het bedrijf.

Een van de grootste nadelen van de SNC is de onbeperkte aansprakelijkheid van de vennoten.

Ze zijn persoonlijk en hoofdelijk aansprakelijk voor de schulden die het bedrijf zonder beperking is aangegaan.

Commanditaire vennootschap (SCS)

Een commanditaire vennootschap (société en commandite simple) heeft rechtspersoonlijkheid. Ze wordt gekenmerkt door haar commanditaire vennoten en haar beherende vennoten.

Wat zijn de kenmerken van een SCS?

Commanditaire vennoten fungeren als kredietverstrekkers. Omgekeerd zijn de beherende vennoten verantwoordelijk voor het runnen van het bedrijf. De SCS is geschikt voor jouw project als je de rollen van de partners in jouw structuur wilt verdelen. Bij de oprichting is geen minimumkapitaal vereist.

Wat zijn de voor- en nadelen van SCS?

Vanuit financieel oogpunt heeft de SCS het voordeel dat er geen minimum startkapitaal is. Twee partners volstaan om een SCS op te richten. De opstartformaliteiten zijn vereenvoudigd. Je hoeft niet naar een notaris.

Je moet je bedrijf registreren bij de Kruispuntbank van Ondernemingen en een wettelijke kennisgeving publiceren in het Belgisch Staatsblad.

SCS'en vereisen minimaal twee vennoten. Als een van de vennoten overlijdt, wordt het bedrijf automatisch ontbonden. De partners zijn hoofdelijk en onbeperkt aansprakelijk. Dit betekent dat als het bedrijf schulden maakt bij zijn schuldeisers, elke partner aansprakelijk is.

Welke rechtsvorm moet u kiezen om uw bedrijf te starten? SeDomicilier biedt u diensten op maat om u te helpen weloverwogen beslissingen te nemen bij het opstarten van uw bedrijf. Ontdek alle voordelen van commerciële domiciliëring door u online in te schrijven op uw persoonlijke aanbod.

Geschreven door onze expert Solenne Luisin
26 mei 2020
 Terug naar de startpagina